آماده سازی استخر کشاورزی در ۳ روز: سریع و اقتصادی!

 روز اول: آماده‌ سازی زمین و زیرسازی

ساخت یک استخر کشاورزی بادوام و استاندارد نیازمند دقت و رعایت اصول فنی در مرحله آماده‌سازی زمین و زیرسازی است.

•  انتخاب محل مناسب: باید محلی با کمترین شیب و خاک مناسب انتخاب شود.
•  گودبرداری و تسطیح: با توجه به حجم آب موردنیاز، عمق و ابعاد استخر مشخص و خاک‌برداری انجام شود.
•  زیرسازی با ژئوتکستایل: برای جلوگیری از آسیب به ورق ژئوممبران، از یک لایه ژئوتکستایل استفاده شود.

در ادامه، به‌صورت جزئی‌تر هر یک از مراحل این روز را همراه با نکات مهم و بایدها و نبایدها بررسی می‌کنیم:

 ۱. انتخاب محل مناسب برای استخر

 بایدها:

• زمین با حداقل شیب طبیعی انتخاب شود تا از هزینه‌های اضافی گودبرداری جلوگیری شود.
• دسترسی به منبع آب مناسب (چاه، قنات یا رودخانه) در نزدیکی استخر وجود داشته باشد.
• خاک با بافت مناسب و توانایی تحمل وزن آب انتخاب شود (خاک‌های شنی یا ماسه‌ای زیاد مناسب نیستند).

 نبایدها:

• در مناطق با خطر سیلاب یا نشست زمین نباید استخر ساخته شود.
• از ساخت استخر در نزدیکی درختان بزرگ (ریشه‌ها ممکن است به ورق ژئوممبران آسیب بزنند) خودداری شود.

 ۲. گودبرداری و تسطیح زمین

 بایدها:

• عمق و ابعاد استخر بر اساس حجم ذخیره‌سازی موردنیاز و نوع کاربرد (آبیاری، پرورش ماهی و …) تعیین شود.
• شیب دیواره‌ها ۱ به ۲ یا ۱ به ۳ باشد تا از ریزش خاک جلوگیری شود.
• کف استخر باید دارای شیب ملایم (حداقل ۱٪) باشد تا تخلیه آب به‌راحتی انجام شود. ()

 نبایدها:

• از بیل مکانیکی به‌طور خشن استفاده نکنید که باعث ایجاد برآمدگی‌ها و لبه‌های تیز شود.
• خاک‌برداری بیش از حد لازم انجام نشود، زیرا باعث افزایش هزینه‌های پرکردن مجدد و ایجاد ناهمواری می‌شود.

 ۳. آماده‌ سازی کف و دیواره‌ها

 بایدها:

• سطح گودبرداری شده باید کاملاً صاف و عاری از هرگونه سنگ، ریشه و اجسام تیز باشد.
• از خاک نرم و فشرده برای پر کردن ناهمواری‌ها استفاده شود.
• در صورت نیاز، از یک لایه ماسه نرم (۵ تا ۱۰ سانتی‌متر) برای زیرسازی استفاده شود.

 نبایدها:

• شیب‌های تند و ناپایدار در دیواره‌ها ایجاد نشود که باعث ریزش خاک شود.
• سطح زیرین نباید خیلی نرم و گلی باشد، زیرا باعث نشست ورق ژئوممبران می‌شود.

 ۴. نصب لایه ژئوتکستایل به‌عنوان زیرسازی

 بایدها:

• ژئوتکستایل به‌صورت یکپارچه و بدون چین‌خوردگی روی کف و دیواره‌ها پهن شود.
• درزهای ژئوتکستایل باید حداقل ۱۰ تا ۱۵ سانتی‌متر هم‌پوشانی داشته باشند.
• لبه‌های ژئوتکستایل با میخ‌های مخصوص یا کیسه‌های شن ثابت شوند تا در زمان نصب ژئوممبران جابه‌جا نشوند.

 نبایدها:

• از ژئوتکستایل‌های با کیفیت پایین و نازک که به‌راحتی پاره می‌شوند استفاده نشود.
• نباید ژئوتکستایل روی سطح خیس و گل‌آلود نصب شود، زیرا به‌خوبی به زمین نمی‌چسبد.

 نکات تکمیلی:

• در طول عملیات آماده‌سازی، هوای مناسب و خشک ترجیح داده می‌شود تا از گل‌آلود شدن بستر جلوگیری شود.
• تمامی تجهیزات و مصالح موردنیاز از قبل در محل آماده و در دسترس باشند تا کار بدون تأخیر انجام شود.

 با رعایت این اصول و نکات، بستر استخر کشاورزی شما برای مرحله بعدی یعنی نصب ورق ژئوممبران آماده خواهد بود و از مشکلات احتمالی مانند نشتی، آسیب به ورق و کاهش عمر استخر جلوگیری می‌شود.

 روز دوم: نصب ورق ژئوممبران

پس از آماده‌سازی بستر استخر در روز اول، نوبت به نصب ورق ژئوممبران می‌رسد. این مرحله بسیار حساس است و تأثیر زیادی بر طول عمر و کارایی استخر دارد. اگر ورق به‌درستی نصب و جوشکاری نشود، ممکن است در آینده دچار نشتی و آسیب شود.

•  پهن کردن ورق ژئوممبران: ورق باید با دقت در کف و دیواره‌های استخر پهن شود.
•  جوشکاری درزها: با استفاده از دستگاه‌های مخصوص، درزهای ورق به‌صورت اصولی جوش داده شوند تا از نشتی جلوگیری شود.
•  نصب اتصالات و ورودی/خروجی آب: لوله‌های موردنیاز برای ورود و خروج آب به استخر نصب شوند.

مقاله کامل با جزئیات بیشتر در ساخت استخر کشاورزی ژئوممبران +هزینه و مراحل

۱. پهن کردن ورق ژئوممبران در استخر

بایدها:

• رول‌های ژئوممبران را در جهت شیب استخر و با دقت کامل باز کنید تا از چروک شدن جلوگیری شود.
•  ورق‌ها باید با حداقل هم‌پوشانی ۱۰ تا ۱۵ سانتی‌متر روی یکدیگر قرار بگیرند.
•  از نیروی انسانی ماهر و ابزارهای مخصوص برای جلوگیری از آسیب به ورق هنگام پهن کردن استفاده شود.
•  دمای محیط در زمان نصب باید بین ۵ تا ۴۰ درجه سانتی‌گراد باشد تا ورق‌ها خاصیت انعطاف‌پذیری مناسبی داشته باشند.

نبایدها:

• ورق را روی سطح خیس یا گل‌آلود پهن نکنید، زیرا ممکن است چسبندگی و کیفیت جوشکاری کاهش یابد.
•  نباید روی ورق با کفش‌های سنگین و نوک‌تیز راه بروید، زیرا ممکن است باعث سوراخ شدن آن شود.
•  از کشیدن و کشش بیش از حد ورق جلوگیری کنید، زیرا این کار می‌تواند باعث ایجاد ترک‌های ریز شود.

۲. جوشکاری درزهای ورق ژئوممبران

بایدها:

•  از دستگاه جوش حرارتی مخصوص استفاده شود تا اتصال محکم و بدون نشتی ایجاد شود.
•  حتماً درزهای جوشکاری شده بازرسی شوند تا از یکنواخت بودن جوش‌ها مطمئن شوید.
•  بعد از جوشکاری، تست نشتی با استفاده از هوای فشرده انجام شود تا اطمینان حاصل شود که درزها کاملاً بسته هستند.
•  جوشکاری در شرایط بدون باد و گرد و غبار انجام شود تا کیفیت جوش کاهش نیابد.

نبایدها:

•  از شعله مستقیم برای چسباندن ورق‌ها استفاده نکنید، زیرا باعث آسیب به بافت پلی‌اتیلنی آن می‌شود.
•  نباید جوشکاری را در شرایط نامناسب جوی (باد شدید، بارندگی یا سرمای شدید) انجام دهید.
•  از افراد غیرمتخصص برای جوشکاری استفاده نکنید، زیرا کوچک‌ترین اشتباه در این مرحله می‌تواند منجر به نشتی‌های جدی شود.

۳. نصب و آب‌بندی اتصالات ورودی و خروجی آب

بایدها:

•  لوله‌های ورودی و خروجی باید به‌صورت دقیق در محل‌های مشخص‌شده نصب شوند.
•  از واشرهای لاستیکی و چسب‌های مخصوص آب‌بندی برای جلوگیری از نشتی در اطراف لوله‌ها استفاده شود.
•  اتصال لوله‌ها به ورق ژئوممبران باید با جوش حرارتی یا فلنج‌های مخصوص انجام شود.

نبایدها:

 نباید محل اتصالات را بعد از جوشکاری بررسی نکرد، زیرا این نقاط معمولاً مستعد نشتی هستند.
 استفاده از چسب‌های معمولی به‌جای چسب‌های تخصصی آب‌بندی توصیه نمی‌شود، چون ممکن است در بلندمدت کارایی خود را از دست بدهند.

۴. تثبیت و مهار ورق ژئوممبران

بایدها:

•  لبه‌های ورق باید داخل کانال مخصوص مهار قرار بگیرند و با خاک یا بتن تثبیت شوند.
•  در صورت امکان، روی لبه‌های ورق یک لایه خاک یا ژئوتکستایل برای محافظت در برابر باد و آسیب‌های احتمالی ریخته شود.

نبایدها:

•  نباید لبه‌های ورق را رها کنید، زیرا ممکن است با وزش باد دچار جابه‌جایی شوند.
•  از استفاده از سنگ‌های درشت یا بلوک‌های سنگین روی ورق خودداری کنید، زیرا ممکن است باعث پارگی شوند.

مطالعه مقاله استخر کشاورزی پلاستیکی (پلیمری) +سفارش و قیمت

نکات تکمیلی برای افزایش کیفیت نصب ژئوممبران

•  تیم نصب باید تجهیزات کامل شامل دستگاه جوش، غلتک مخصوص و چسب‌های آب‌بندی داشته باشد.
•  تست آب‌بندی بعد از نصب ضروری است تا از عدم نشتی اطمینان حاصل شود.
•  اگر استخر در معرض نور خورشید شدید است، می‌توان از یک لایه محافظ مانند ژئوتکستایل یا خاک سبک روی ورق استفاده کرد.

با رعایت این نکات، استخر کشاورزی شما آماده تست نهایی در روز سوم خواهد بود.

 روز سوم: تست و بهره‌برداری

•  تست نشتی و آب‌بندی: استخر را از آب پر کرده و تمامی اتصالات و درزهای جوشکاری‌شده بررسی شوند.
•  ایجاد شیب مناسب: برای جلوگیری از رسوب‌گیری و تخلیه آسان آب، باید کف استخر شیب ملایمی داشته باشد.
•  راه‌اندازی و استفاده: استخر آماده ذخیره آب برای آبیاری زمین‌های کشاورزی است.

مزایای ساخت استخر با این روش

•  هزینه کمتر نسبت به استخرهای بتنی و سنتی
•  نصب سریع و بدون نیاز به تجهیزات پیچیده
•  مقاومت بالا در برابر فرسایش، نشت و تغییرات دمایی
•  کاهش تبخیر آب و افزایش بهره‌وری کشاورزی

 با اجرای صحیح این مراحل، می‌توانید در کوتاه‌ترین زمان و با کمترین هزینه، یک استخر مطمئن و بادوام برای زمین کشاورزی خود داشته باشید.